De Zeeuwse delta is van groot belang voor lepelaars: hier rusten ze uit tijdens de vogeltrek én broeden ze in het voorjaar. Om deze fascinerende vogels beter te beschermen hebben IVN Natuureducatie en Nationaal Park Oosterschelde in samenwerking met ecoloog Camilla Dreef, EcoMoves en Deltamilieu Projecten drie lepelaars voorzien van een GPS zender, een volwassen vrouwtje en 2 jonge mannetjes. Leerlingen van basisscholen uit Zierikzee, Oosterland en Bergen op Zoom mochten namen bedenken voor de gezenderde lepelaars. Een jury van boswachters en vogelkenners koos daar drie namen uit: Isa, Jonas en Sven.
Broedvogel
De lepelaar is een echte Zeeuwse icoonsoort. Met hun lepelvormige snavel, roomwitte verenkleed en lange poten zijn lepelaars een opvallende verschijning. Ze ‘lepelen’ het voedsel uit het water door hun snavel heen en weer te bewegen. Het Deltagebied is van groot belang voor lepelaars, zowel om te broeden als tijdens de voor- en najaarstrek. In de winter verblijven veel lepelaars in Afrika, om in het voorjaar weer terug te keren om hier te broeden.
Beter beschermen
Met de zenders kunnen we de lepelaars ‘live’ volgen. Door tellingen en terugmeldingen van lepelaars met kleurringen, weten we al veel over hoe lepelaars hun omgeving gebruiken. Met de zenders ontstaat een veel gedetailleerder beeld. Zo kunnen we ze ook in de nacht volgen. Het moment van de dag dat lepelaars het liefst gaan vissen, maar we ze niet zien. Waar gaan ze dan naartoe? Ook kunnen we de variatie binnen het seizoen en tussen jaren onderzoeken.
Het gaat goed met de lepelaarpopulatie in Nederland, maar er zijn nog knelpunten. Zo zijn er, ook in de delta, geregeld slachtoffers door botsingen met hoogspanningskabels. Ook windturbines vormen een gevaar. Hoe vaak passeren lepelaars deze obstakels dagelijks, bijvoorbeeld als ze pendelen tussen broed- en voedselgebied? Deze kennis kan gebruikt worden voor beheer en inrichting. Ook kunnen we de lepelaars volgens als ze op trek gaan. Zo vertellen lepelaars ons hun hele levensverhaal.
Zenders
De zenders wegen slechts 25 gram, waardoor de lepelaars hier vrijwel geen hinder van ondervinden. Eerder onderzoek toonde al aan dat de zenders geen negatief effect hebben op de overleving van lepelaars. De zenders laden op via een zonnepaneeltje waardoor ze jarenlang gegevens kunnen verzamelen. Volgend jaar worden nog drie lepelaars gezenderd in de Zeeuwse Delta. Ook sluit het onderzoek goed aan op meerjarig onderzoek naar lepelaars met zenders in de Waddenzee (BirdEyes) en IJsselmeergebied (Lowland Ecology Network).
Isa, Jonas en Sven
De drie lepelaars die nu zijn gezenderd zijn een volwassen vrouwtje uit de broedkolonie in het Markiezaat, precies op de grens van Zeeland en Brabant en twee jonge mannetjes die dit jaar zijn geboren in de kolonie in Ouwerkerk aan de Oosterschelde. Alle gezenderde lepelaars krijgen een naam, zodat ze makkelijk individueel te volgen zijn. Hun ‘buren’, leerlingen van basisscholen in Zierikzee, Bergen op Zoom en Oosterland, dachten mee over de namen. Zij gaven veel mooie suggesties, waarna een jury van boswachters en vogelkenners de namen Isa, Jonas en Sven koos.
Isa, Jonas en Sven zijn live te volgen via de website van het NIOZ en de app Animal tracker. Isa’s favoriete plekje om te vissen blijkt op het moment het verdronken land van Saeftinghe. De jonge mannen zijn juist druk bezig om de Oosterschelde te verkennen, maar keren dagelijks nog terug naar Ouwerkerk.
Binnenkort is de reis van de lepelaar ook te volgen via deze website van Nationaal Park Oosterschelde. Het zenderen van de lepelaars is mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van de Provincie Zeeland en Delta Energie.
In ruim zes uur wordt het vloed – het water wordt hoger, daarna wordt het in dezelfde tijd eb – het water wordt weer lager. Eb en vloed ontstaan door de aantrekkingskracht van de maan op het water op aarde.
De maan trekt als het ware aan het water, waardoor het water in de zeeën een bepaalde kant op beweegt. De aarde draait om haar eigen as en om de zon heen. Daardoor is de plek waar de maan het sterkst aan het water trekt telkens verschillend.
Bekijk het WERKELIJKE GETIJ en UITLEG.